«توهمِ گنج‌یابی» تیر خلاص بر پیکر محمدحسن خان

در ۲ ماه اخیر حدود ۲۰ نفر از سوداگران گنج در بابل دستگیر شدند و این بار همدستان این متخلفان در یک اقدام بُهت آور بر سازه پل تاریخی محمد حسن خان بابل حمله ور شده و با کَنده کاری قسمتی از بخش جنوبی این نماد تاریخی را تخریب کرده و یک گود در سازه پل ایجاد شد.

این پل تاریخی در چند سال اخیر زیر ضرب خودروهای سبک و سنگین قرار گرفته و شکاف های متعدد در سازه پل ایجاد شد تا جایی که در حدود ۴۰ روز گذشته بخشی از طاق این بنای تاریخی هم فرو ریخت اما این بار خنجری دردآور دیگری بر پیکر نیمه جان این بنای فاخر تاریخی در بابل فرود آمد.

در زمان حاضر مرمت بخش های تخریب شده این بنای تاریخی ضرورت مهم و فوری است و به طور جدی باید در دستور کار قرار گیرند. از سوی دیگر متولیان میراث فرهنگی کمبود اعتبار را دلیل اصلی تاخیر در مرمت قسمت های فرو ریخته پل محمد حسن خان اعلام کردند.

اینک مرمت این بنا چشم انتظار اعتبارات ملی است که در صورت تامین بودجه مرمت آن آغاز خواهد شد و مسوولان میراثی بر این باور هستند که شورای اسلامی و شهرداری بابل می تواند در این بخش کمک کار باشد و برای نجات نماد تاریخی شهر خود اهتمام جدی تری داشته باشند.

در سیلاب هفت آذر ماه جاری که پل تاریخی محمد حسن خان نمای بسیار زیبایی گرفته بود تا آنجا که حجم آبی که در زیر پل عبور کرده بود در نیم قرن اخیر بی سابقه جلوه کرد تعداد زیادی از شهروندان برای دریافت عکس و فیلم خود را به محدوده این بنای تاریخی رساندند تا تصاویر ماندگاری را در تاریخ ثبت کنند.

شهروندان که از قسمت های مختلف پل فیلم و عکس می گرفتند به یک باره شاهد صحنه شوک آوری شدند که بخشی از سازه پل کنده شده و گودالی را حفر شده بود.

این شهروندان به سرعت عکس و فیلم این گودال را در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشتند. شکوه خروش و غرش بابلرود در زیر پل محمد حسن خان که می توانست لحظه های شاد را برای آنها به ارمغان بیاورد به یکباره نگاه به این گودال آب سردی بر گرمی شور و شوق شهروندان شد.

چشم انتظار اعتبار ملی

در این پیوند معاون میراث فرهنگی، گردشگری صنایع دستی مازندران به خبرنگار ایرنا گفت: برای مرمت زخم های که بر پیکر پل تاریخی محمد حسن خان بابل وارد شد، نیازمند اعتبار ملی هستیم.

محسن باستانی با ذکر این مطلب که در حال حاضر اعتبار استانی در حدی نیست که مرمت این بنای تاریخی را انجام دهیم، بیان داشت: با جذب اعتبار ملی که پیگیر آن هستیم مرمت بخش های تخریب شده پل انجام خواهد شد.

وی با بیان این که از ظرفیت شهرستان بابل هم برای مرمت این بنای تاریخی باید استفاده کرد، بیان داشت: انتظار ما آن است که شورای اسلامی شهر و شهرداری بابل هم در مرمت این بنای تاریخی کمک کار باشند.

این مقام مسوول تصریح کرد: پل تاریخی محمد حسن خان نماد تاریخی شهرستان بابل است و این شهرستان هم باید در حفظ و نگهداری آن کمک کار باشد.

پل محمد حسن خان که از گذشته های دور شهر بابل را به جنوب این شهرستان در بخش بندپی شرقی، بندپی غربی و گتاب متصل می کرد و در یک مقطعی از تاریخ عبور احشام از روی این پل انجام می شد، میراث فرهنگی با قرار دادن نماد از تندیس کوچ دامداران بر روی این پل فضای خاصی را ایجاد کرده که احتمال فروپاشی این بنای تاریخی و پایان خاطره بازی روستانشینان جنوب بابل با این بنا هر روز برنگرانی آنها می افزاید.

تاریخ نویسان هزینه ساخت این پل را که تا سال ۱۳۴۳ تنها راه ارتباطی بابل به بندپی، آمل، تهران و روستاهای جنوب و جنوب غربی شهرستان بود، ۱۲ هزار تومان ذکر کرده اند. پل محمدحسن خان با ۱۴۰ متر طول و ۶ متر عرض، دارای ۶ چشمه یا طاق اصلی و ۲ چشمه فرعی است و ارتفاع آن از بستر رودخانه ۱۱ متر است.

این پل به سبک پل های دوران صفوی و در اواخر دوران افشاریه ساخته شده است و از ویژگی های مهم آن استفاده از سفیده تخم مرغ و ساروج در ساختش است. پل تاریخی محمد حسن خان قاجار یک بار در زمان پهلوی اول ترمیم شد و در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۴۱۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد. این پل ۳۰۰ ساله حدود نیم قرن پیش با ثبت نامش در فهرست آثار ملی به شماره ۱۴۱۴ به سن بازنشستگی رسیده بود، ولی به علت نبود پل جایگزین مناسب زیر بار ترافیک باقی ماند. عبور و مرور ماشین بر روی پل محمدحسن خان پس از بهره برداری از پل سومی با همین نام در جوار آن در سال گذشته ممنوع شد.