مازندران در سوگ افرا

Visits: 0

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی مردم‌گرا: منابع طبیعی و آبخیزداری بابل، بابلسر و فریدونکنار با صدور اطلاعیه ای قطع درختان هیرکانی از نوع افرا را در بخش بندپی شرقی بابل که در شبکه های اجتماعی باز نشر شد برای سال گذشته دانست که با متخلفان در این بخش برخورد شد.

فیلمی در ۴۸ ساعت گذشته به سرعت در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود که در آن تعدادی از درختان قطع شده افرا در جنگلهای هیرکانی بخش بندپی شرقی بابل را نشان می دهد.

انتشار این فیلم در فضای مجازی نگرانی شهروندان و دوستداران محیط زیست و جنگلهای هیرکانی را فراهم کرد که به شدت از این اقدام نگران شدند.

با این حال بی مهری های پیاپی سوداگران در جنگل‌های هیرکانی به مرحله ای از بحران رسیده که شهروندان و دوستداران محیط زیست دیگر تحمل قطع یک اصله درخت هیرکانی را ندارندو به سرعت واکنش نشان می دهند.

در سال‌های اخیر اقدامات مختلف از قبیل توسعه معدن و جاده سازی در کنار انتقال لوله گاز در جنگلهای بندپی شرقی بابل موجی از نگرانی های عمیق را در بین دوستداران محیط زیست فراهم کرد چون آنها بر این باورند جنگلهای انبوه بابل در بخش بندپی شرقی به خصوص گلیران شاهرگ حیاتی بابل محسوب می شود و این جنگل ها زمینه ای برای تامین آب اراضی شالیزاری، آشامیدنی و تقویت سفره های زیر زمینی است و اگر این جنگلها بیش از این تخریب شود در چند سال آینده مازندران و بابل همانند شرق استان شاهد افزایش مناطق کویری و گرد و غبارهای زیاد خواهد بود.

همه این حساسیت ها سبب شد که دوستداران و فعالان محیط زیستی نسبت به انتشار خبری مبنی بر قطع یا تخریب جنگل به سرعت واکنش نشان دهند. و آن فیلم یا عکس را در صفحه شخصی خود بازنشر دهند. اما در خصوص فیلم منتشر شده قطع درختان افرا در روستای گنج کلای بخش بندپی شرقی بابل منابع طبیعی بابل اطلاعیه صادر و آن را مربوط به سال گذشته دانست.

قدمت جنگل های هیرکانی به طور دقیق مشخص نیست، اما بر اساس آخرین نظرات کارشناسان قدمت جنگل‌های هیرکانی بیش از ۴۰ میلیون سال برآورد شده و بازمانده دوره سوم زمین شناسی هستند. از همین جهت به فسیل‌های زنده شهرت دارند و در حوزه باستان شناسی و گیاه شناسی یک موزه طبیعی به شمار می روند.

در دنیایی که تاکنون هزاران گونه گیاهی و جانوری منقرض شده اند، مجموعه ای کهن با قدمتی این چنینی نه تنها یادگاری با ارزش از دل تاریخ است، بلکه منبع عظیمی از گونه های منحصر به فرد زنده است که باید حفظ شود.

اما اهمیت جنگل های هیرکانی تنها از بعد قدمت آن نیست، چرا که این جنگل‌ها علاوه بر تامین اکسیژن، در ذخیره مقادیر بسیار زیاد آب، حفاظت از بافت خاک و جلوگیری از جاری شدن سیل نقش بسیار مهمی دارند.

همچنین از بعد توسعه گردشگری و ایجاد درآمد برای ساکنین نواحی شمالی کشور نیز جنگل های هیرکانی بسیار موثر بوده اند. به طوری که نوار شمالی کشور از محبوب ترین سایت‌های گردشگری ایران به شمار می رود و ورود گردشگر به این خطه موجب درآمد پایدار از راه گردشگری برای اهالی سرزمین های شمالی کشورمان شده است.

قارچ «ورتیسیلیوم» علت خشکی افرا

منابع طبیعی و آبخیزداری بابل، بابلسر و فریدونکنار با صدور اطلاعیه ای پیرو فیلم منتشر شده در شبکه های اجتماعی اظهار کرد: در خصوص قطع درختان در حوالی مزار موسوم به سیدبی بی خانم منطقه گنج کلا بندپی شرقی ضمن تقدیر و تشکر وافر از پیگیری همه عزیزانی که دغدغه حفظ منابع طبیعی این نعمت ارزشمند خدادای را دارند، وهمواره همیار طبیعت بوده به اطلاع می رساند، که این فیلم در سال گذشته هم در فضای مجازی منتشر شده بود که در همان زمان جوابیه ای در رابطه با شرح ماوقع تنظیم و به منظور تنویر اذهان عمومی منتشر شد که با عنایت به پخش مجدد فیلم در چند روز قبل و در راستای جلوگیری از تشویش اذهان عمومی لازم به توضیح است که درختان مقطوعه موصوف در واقع درختان جنگلی دست کاشت از گونه افرا بوده که متأسفانه بدلیل بیماری ایجاد شده توسط قارچ «ورتیسیلیوم» که در بخشهایی از استان اتفاق افتاده، خشکیده و در نهایت شکسته و بر زمین افتادند و بخشی کمی از ساقه به ارتفاع یک تا دو متر از ریشه بر جای مانده است.

در این اطلاعیه آمده است که بخشی از این چوب آلات شکسته و افتاده قبلا به اداره منابع طبیعی حمل، و بخشی از آن چوب آلات خشکیده مذکور نیز که به منظور مصرف سوخت و یا فروش غیرقانونی هیزم توسط ۲ تن از اهالی در حال حمل بوده که با حضور به موقع ماموران منابع طبیعی بخش بندپی شرقی، محموله ضبط و توقیف و پرونده مربوطه به منظور اقدامات قانونی به اداره تعزیرات حکومتی شهرستان ارسال شد.

در این اطلاعیه بیان شد که از تمامی هموطنان عزیز درخواست می شود در صورت مشاهده هرگونه تخلفات مرتبط با تصرفات به اراضی ملی، قطع درختان جنگلی و حریق احتمالی با شماره تماس رایگان ۱۵۰۴ و یا ۱۳۹ تماس حاصل نموده تا مامورین یگان حفاظت در اسرع وقت در منطقه در جهت اقدامات قانونی لازم حضور بهم رسانند.

جنگل های هیرکانی در زبان رایج و عامیانه مردم ایران جنگل های شمال نامیده می شود و این جنگل ها متراکم ترین ناحیه جنگلی ایران را تشکیل می دهند. این جنگل ها که در جنوب دریای خزر قرار گرفته اند بین کشورهای ایران و آذربایجان مشترک هستند. جنگل های هیرکانی از سال های بسیار دور به جا مانده اند و حتی برخی عمر آنها را با دایناسورها (دوره سوم زمین شناسی) برابر می دانند.

البته این جنگل ها را به دلیل قرار گیری در مجاورت دریای خزر، به نام کاسپینی – هیرکانی (Caspian Hyrcanian mixed forests) نیز می شناسند.

ارتفاع رویش درختان هیرکانی از سطح دریا آغاز می شود و تا ۲ هزار و ۸۰۰ متری ادامه می یابد. این پوشش گیاهی زمانی ۵۵ هزار کیلومتر مربع مساحت داشت که تاکنون ۵۱ درصد آن منقرض شده و تنها از ۱۰ درصد آن حفاظت صورت می گیرد.

همچنین در حال حاضر جنگلهای هیرکانی از غنی ترین اکوسیستم های جهان محسوب می شوند به طوری که بیش از ۲۹۶ گونه پرنده و در حدود ۶۰۰ گونه پستاندار، ۶۷ گونه ماهی، ۲۹ گونه خزنده و ۱۵۰ گونه درختی و بوته ای بومی (اندمیک) مانند درختان انجیلی و شمشاد در این جنگل ها زندگی می کنند.

از گونه های پرندگان ساکن در اکوسیستم جنگلهای هیرکانی می توان به گنجشک سانان، سار، دارکوب، اردک نوک پهن، قرقاول خزری، کبک، بلدرچین، کبوتر جنگلی، شاهین، قوش، دال، قرقی، اردک خاکستری، عقاب و جغد اشاره کرد و از گونه های پستانداران ساکن در این زیست بوم می توان مرال، شوکا، گرگ، گراز، خرس قهوه ای، روباه سر دو سیاه، شغال، سمور، تشی، خارپشت، موش جنگلی، خرگوش، گربه وحشی، گورکن و اسبچه خزر را نام برد.

درختان این جنگل ها از نوع مختلط پهن برگ حاشیه جنوب دریای خزر است که با آب و هوای نیمه مدیترانه ای و مرطوب سازگارند. جنگل های هیرکانی بر اساس ارتفاعی که در آن هستند (سطح دریا، کوهپایه های کم ارتفاع، کوهپایه های بلند، نقاط خیلی مرتفع) غالباً پوشش گیاهی متفاوتی دارند. از معروف ترین درختان این جنگل ها می توان راش، بلوط، توسکا، نارون، زبان گنجشک و شمشاد را نام برد.

به طور کلی از نظر علمی در عرض های جغرافیایی بیش از ۴۰ درجه جنگل، شرایط برای رشد درختان راش وجود ندارد، اما در جنگل های هیرکانی ایران که به طور متوسط در عرض ۳۸ درجه قرار گرفته اند، توده های فشرده درخت راش به صورت انبوه رشد کرده اند که از این نظر منحصر بفرد هستند.

افرا نام یک سرده از درخت‌ها و درختچه‌ها از خانوادهٔ ناترکیان است. در این سرده، تقریباً ۱۳۲ گونه شناسایی شده که بیشتر آن‌ها بومی آسیا هستند و تعدادی از آن‌ها نیز بومی اروپا، شمال آفریقا و آمریکای شمالی هستند و تنها یک گونه افرا (Acer laurinum) به‌طور وحشی در نیم‌کره جنوبی نیز یافت شده‌است.